ناباروری در زنان چیست؟ علت نازایی در خانم‌ها و بررسی راه‌های درمان باردار نشدن زنان؛ یکی از مواردی که هر خانمی در این دنیا دوست دارد تجربه کند، بارداری و تولید نوزاد است؛ مسلما یکی از مهم‌ترین تصمیماتی که زوجین نیز در زندگی زناشویی و متاهلی خود می‌گیرند، تجربه حس پدر یا مادر شدن است.

اما همیشه مسیر تجربه کردن حس پدر یا مادر شدن آسان نبوده و برخی از مواقع ممکن است مشکلاتی بر سر راه زوجین قرار گیرد یکی از این مشکلات که کم نظیر هم نیست، ناباروری در زنان و یا مردان است که در این مقاله قصد بررسی مشکلات و علل ناباروری در زنان را داریم.

همچنین در ادامه به روش‌های درمان نازایی زنان و حل این مشکل می‌پردازیم؛ هرچند لازم به ذکر است که می‌توانید از طریق شماره تلفن 02188484081 جهت دریافت مشاوره درباره ناباروری در زنان و حل مشکل عدم بارداری زنان با دکتر نرمین کریسانی به عنوان متخصص زنان و جراحی زیبایی اقدام نمایید.

ناباروری در زنان چیست

ناباروری در زنان یا باردار نشدن زنان به عدم توانایی باردار شدن پس از داشتن یک سال رابطه جنسی یا بیشتر (بدون استفاده از روشهای پیشگیری) گفته می‌شود. از آنجایی که باروری در زنان به مرور با افزایش سن کاهش می‌یابد، برخی پزشکان، زنان بالای 35 سالی را که پس از 6 ماه رابطه جنسی بدون محافظت موفق به باروری نشده‌اند، دچار ناباروری دانسته و اقدام به مداوای آن‌ها می‌کنند.

زنانی که دچار ناباروری هستند، معمولا جهت درمان به متخصص زنان مراجعه می‌کنند. دوستان توجه کنید که هیچ چیز در پزشکی، صد در صد نیست و به همین خاطر درمان ناباروری در زنان حتی در سنین بالاتر هم امکان پذیر است.

برای باردار شدن چه اتفاقی باید در بدن زنان بیفتد

اگر بخواهیم ساده و خلاصه بگوییم، بارداری نتیجه فرایندی است که چند مرحله دارد. برای باردار شدن:

1. بدن زن باید تخمکی را از یکی از تخمدان‌هایش آزاد کند (تخمک گذاری)
2. اسپرم مرد باید در طی مسیری به تخمک متصل شود (لقاح)
3. تخمک بارور باید از طریق لوله رحمی وارد رحم شود.
4. تخمک بارور شده باید به دیوار رحم متصل شود (لانه گزینی)

ناباروری زنان می‌تواند در اثر مشکلی در یک یا تعدادی از این مراحل رخ دهد.

آیا ناباروری مشکل شایعی است

بله. تحقیقات نشان می دهند که در ایران، 20 درصد زوج‌ها در طول زندگی خود دچار ناباروری می‌شوند که این مقدار بالاتر از آمار جهانی است که بر طبق سازمان بهداشت جهانی، میانگین ناباروری در دنیا 12 تا 15 درصد گزارش شده است.

آیا در ناباروری همیشه مشکل از جانب زنان است

خیر. ناباروری همواره مشکل زنان نیست. هم مردان و هم زنان ممکن است در این مشکل سهیم باشند. بسیاری از زوج‌ها درگیر ناباروری هستند و برای باردار شدن تلاش می‌کنند اما اغلب تصور می‌شود که این مشکل از طرف زنان است که البته این تصور اشتباه است.

در حقیقت به این دلیل که فرایند بارداری در بدن زنان صورت می‌گیرد، از گذشته به اشتباه انگشت اتهام به سمت زنان بوده است. بد نیست که بدانید در ایران، آمار ناباروری در میان مردان بیشتر از زنان است و طبق آمار مراجعین به کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها، 60% ناباروری‌ها مربوط به مردان بوده است.

بیشتر بخوانید: دلایل پریودی نامنظم زنان

علت اصلی ناباروری در زنان چیست

زنان برای باردار شدن نیازمند عملکرد صحیح تخمدان‌ها، لوله‌های رحمی و رحم هستند. شرایط تاثیرگذار بر یکی از این اندام‌ها می‌تواند در ناباروری زنان سهیم باشد. برخی از این شرایط در ادامه آورده شده‌اند و با استفاده از آزمایشات متفاوتی قابل ارزیابی هستند.

ناباروری در زنان ممکن است به دلایل مختلفی بروز کند، اما یکی از اصلی‌ترین علل آن اختلالات تخمدانی است. اختلالات تخمدانی شامل مشکلاتی مانند تخمک‌گذاری نامنظم یا عدم تخمک‌گذاری می‌شود. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یکی از شایع‌ترین اختلالات تخمدانی است که می‌تواند منجر به ناباروری شود. این بیماری به علت تولید بیش از حد هورمون‌های مردانه و تشکیل کیست‌های کوچک در تخمدان‌ها ایجاد می‌شود.

دیگر عوامل مؤثر بر ناباروری در زنان شامل مشکلات لوله‌های فالوپ می‌شود. انسداد یا آسیب دیدن لوله‌های فالوپ می‌تواند مانع از رسیدن تخمک به رحم و بروز بارداری شود. این مشکلات ممکن است به علت عفونت‌های مقاربتی، اندومتریوز یا عمل‌های جراحی قبلی رخ دهد.

عامل دیگر ناباروری در زنان، مشکلات مرتبط با رحم است. ناهنجاری‌های ساختاری رحم، مانند فیبروم‌ها یا پولیپ‌ها، می‌توانند باعث مشکلاتی در چسبیدن جنین به دیواره رحم و تداوم بارداری شوند.

همچنین، عوامل سبک زندگی مانند سن، وزن، استرس، مصرف الکل و سیگار نیز می‌توانند نقش مهمی در بروز ناباروری داشته باشند. به طور کلی، تشخیص دقیق علت ناباروری نیاز به ارزیابی‌های جامع پزشکی دارد و مشاوره با متخصصان زنان و زایمان و اندوکرینولوژیست‌ها ضروری است تا راه‌حل‌های مناسب برای درمان ارائه شود.

1. اختلالات تخمک گذاری

مشکلات تخمک گذاری رایج‌ترین دلیل ناباروری در زنان است. تخمک گذاری در واقع آزادسازی ماهیانه یک تخمک است. در برخی موارد، زنان هرگز تخمک آزاد نمی‌کنند، در حالی که در دیگر زنان، تخمک‌ها تنها در طی برخی چرخه‌های قاعدگی آزاد می‌شوند.

اختلالات تخمک گذاری ممکن است ناشی از موارد زیر باشند:

• نارسایی زودرس تخمدان: در این حالت، عملکرد تخمدان‌ها پیش از رسیدن زنان به سن 40 سالگی متوقف می‌شود که به آن یائسگی زودرس هم گفته می‌شود.
• PCOS (سندرم تخمدان پلی کیستیک): در این اختلال، عملکرد تخمدان‌ها غیر طبیعی است. همچنین فرد دارای سطح آندروژن (هورمون های مردانه) بالایی است. حدود 5 تا 10 درصد زنان در سنین باروری از این مشکل رنج می‌برند. این بیماری همچنین سندرم استین لونتال نامیده می‌شود.
• هایپرپرولاکتینمی (بالا بودن سطح پرولاکتین): اگر سطح پرولاکتین فرد بالا باشد و شخص، باردار یا در حال شیردهی نباشد، این مورد می‌تواند بر تخمک گذاری و ناباروری تاثیرگذار باشد.
• کیفیت پایین تخمک‌ها: تخمک‌هایی که آسیب دیده‌اند یا دچار اختلالات ژنتیکی هستند، نمی‌توانند منجر به بارداری شوند. هرچه سن زنان بیشتر باشد، ریسک این مورد بالاتر است.
• پرکاری غده تیروئید
• کم کاری غده تیروئید
• برخی بیماری های مزمن مثل ایدز یا سرطان

مقالات مرتبط : درمان تنبلی تخمدان

2. مشکلات رحم یا لوله های رحمی

تخمک بارور شده مسیر تخمدان تا رحم را طی می‌کند و در آنجا شروع به رشد می‌کند. اگر مشکلی در رحم یا لوله‌های رحمی رخ دهد، فرد نمی‌تواند به طور طبیعی بارور شود. این مشکل می‌تواند ناشی از یکی از موارد زیر باشد:

جراحی: جراحی لگنی گاهی موجب آسیب به لوله‌های رحم می‌شود. همچنین جراحی سرویکس می‌تواند موجب آسیب به آن شود. سرویکس همان دهانه رحم است.

فیبروم های رحمی: این فیبروم‌ها در واقع تومورهای خوش خیم غیر سرطانی هستند که در دیواره رحم یافت می‌شوند و اغلب 30 تا 40 درصد زنان در سنین باروری به آن‌ها دچار می‌شوند. این فیبروم‌ها ممکن است موجب تداخل در لانه گزینی شوند. همچنین ممکن است لوله رحمی را مسدود کرده و مانع باروری تخمک توسط اسپرم شوند. فیبروم‌های رحمی بزرگ موجب بزرگ شدن بیش از حد فضای رحم شده و فاصله‌ای که اسپرم باید طی کند را افزایش می‌دهند.

آندرومتیوز: در این اختلال، سلول‌هایی که به طور طبیعی در مخاط رحم یافت می‌شوند، شروع به رشد در جایی دیگر از بدن می‌کنند.

درمان های عقیم سازی پیشین: توجه داشته باشید در صورتی که فردی لوله‌های رحمی خود را مسدود کند، امکان برعکس سازی این فرایند وجود دارد، اما باید به این نکته توجه داشت که احتمال باروری دوباره، چندان بالا نیست. با این وجود، یک مطالعه تحقیقاتی که هشت سال به طول انجامیده است، نشان می‌دهد که جراحی باز کردن لوله‌های رحمی به نسبت روش IVF نرخ بارداری بالاتر و تولد موفق‌تری را در پی دارد و همچنین کم هزینه‌تر است.

3. دارو ها

برخی داروها می‌توانند بر باروری زنان تاثیرگذار باشند که شامل موارد زیر هستند:

داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی: زنانی که در دراز مدت داروهایی مثل آسپیرین یا ایبوپروفن را مصرف می‌کنند ممکن است در باردار شدن به مشکلاتی دچار شوند.

شیمی درمانی: برخی داروهای شیمی درمانی ممکن است منجر به از کارافتادگی تخمدان‌ها شوند. در برخی از موارد، اثرات جانبی شیمی درمانی دائمی هستند.

4. پرتودرمانی (رادیوتراپی)

اگر پرتودرمانی در نزدیکی دستگاه تناسلی زنان انجام شوند، ریسک مشکلات ناباروری بالاتر خواهد بود.

5. مواد مخدر

برخی زنانی که موارد مخدر استعمال می‌کنند ممکن است دچار مشکلاتی مزمن در باروری شوند.

سخن پایانی

ناباروری در زنان یک مسأله پیچیده و چندعاملی است که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. اختلالات تخمدانی، مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، مشکلات لوله‌های فالوپ و ناهنجاری‌های ساختاری رحم، از جمله عوامل اصلی ناباروری هستند. همچنین، عوامل سبک زندگی مانند سن، وزن، استرس، مصرف الکل و سیگار نیز می‌توانند بر قابلیت باروری زنان تأثیرگذار باشند.

تشخیص دقیق علت ناباروری نیاز به ارزیابی‌های جامع پزشکی دارد. برای درمان ناباروری، روش‌های مختلفی وجود دارد که بسته به علت و شرایط فردی انتخاب می‌شوند. این روش‌ها شامل درمان‌های دارویی برای تحریک تخمک‌گذاری، روش‌های جراحی برای رفع انسداد لوله‌های فالوپ یا اصلاح ناهنجاری‌های رحم و تکنیک‌های پیشرفته کمک‌باروری مانند تلقیح داخل رحمی (IUI) و لقاح خارج رحمی (IVF) می‌شوند.

مهم است که زوج‌ها در مواجهه با ناباروری، تحت مشاوره و راهنمایی متخصصان زنان و زایمان و اندوکرینولوژیست‌ها قرار گیرند. این مشاوره‌ها می‌تواند به تعیین علت دقیق ناباروری و انتخاب بهترین روش درمان کمک کند. همچنین، حمایت روانی و مشاوره‌های مرتبط با مدیریت استرس و بهبود سبک زندگی نیز می‌تواند به بهبود وضعیت باروری کمک کند.

در نهایت، ناباروری یک چالش بزرگ است، اما با پیشرفت‌های علمی و پزشکی، راه‌حل‌های متعددی برای کمک به زوج‌ها وجود دارد تا به رویای داشتن فرزند دست یابند. اعتماد به پزشکان و پیگیری درمان‌های مناسب می‌تواند نتایج مثبتی به همراه داشته باشد.

همچنین شما می‌توانید از طریق شماره تلفن 02188484081 با دکتر متخصص زنان و زایمان و جراحی زیبایی، دکتر نرمین کریسانی در ارتباط باشید.

برای دریافت نوبت از خانم دکتر کریسانی از طریق زیر اقدام نمایید.

آدرس: گیشا، نبش خیابان بیست و پنجم (ایزدی) ، پلاک ۳۲۸، طبقه سوم، واحد 10

تلفن های مطب: 09107661244 – 02188484081 مسیریابی: گوگل مپ: